• Бидний тухай
    • Яамны удирдлагууд
      • Сайд
      • Дэд сайд
      • Төрийн нарийн бичгийн дарга
    • Эрхэм зорилго, тэргүүлэх чиглэл
    • Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн яамны удирдлагын бүтэц
    • Газар, хэлтэс
  • Мэдээ
    мэдээлэл
    • Мэдээ
    • Ярилцлага
    • Салбарын статистик
    • Хэвлэлийн мэдээ
    • Шуурхай штаб
    • Хэлэлцүүлэг
    • Сургалт
    • Аж ахуйн нэгжийн анхааралд
    • IMARC
    • MINERALS AND MINING INVESTMENT GUIDE 2023-2024
    • Аргачилсан зөвлөмж I-V
  • Ил тод
    байдал
    • Хүний нөөц
      • Яамны албан хаагчид
      • Сул орон тооны мэдээлэл
      • Хүний нөөцтэй холбоотой тушаал, шийдвэр
      • Төрийн албаны салбар зөвлөл
      • Сургалтын мэдээлэл
      • Нийгмийн баталгааг хангах төлөвлөгөө, тайлан
      • Төрийн албаны тухай хууль, бусад дүрэм журамууд
      • Сонгон шалгаруулах журам
      • Ажлын гүйцэтгэлийг үнэлэх журам
      • Албан тушаалын тодорхойлолт
    • Худалдан авах ажиллагаа
      • Худалдан авах ажиллагааны төлөвлөгөө
      • Худалдан авах ажиллагааны тайлан
      • Тендерийн урилга
      • Тендерийн явц 2021-2024 он
      • Хар жагсаалт
    • Авлигын эсрэг
      • Авлигатай тэмцэх үндэсний хөтөлбөрийн төлөвлөгөө 2021
      • Авлигын эсрэг мэдээлэл
      • Авлигын эсрэг хууль
      • Сургалт
      • ХАСУМ хянасан дүгнэлт 2020-2024
      • Чөлөөлөгдсөн албан хаагчдын нөөцийн бүртгэл
    • Хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ
      • Байгууллагын стратеги төлөвлөгөө
      • Стратеги төлөвлөгөөний хэрэгжилт
      • Хууль тогтоомж
      • Алсын хараа-2050
      • Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл
      • Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөр
      • Эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн үзүүлэлт
      • Аймгийн засаг дарга нартай байгуулсан гэрээ
      • Нэгдсэн тайлан
      • Гүйцэтгэлийн төлөвлөгөө, тайлан
      • Хяналт шалгалт
        • Хяналтын хуудас
        • Хяналт шалгалтын төлөвлөгөө
    • Дотоод аудитын тайлан
    • Дотоод аудитын төлөвлөгөө
    • Жендер
      • Салбарын жендерийн бодлого
      • Жендерийн сургалт
    • Улсын жилийн төлөвлөгөө
      • Төлөвлөгөөний хэрэгжилт
    • Цацрагийн үүсгүүрийн эрхлэх үйл ажиллагаанд олгосон тусгай зөвшөөрлүүд
  • Хууль тогтоомж
    • Монгол Улсын хууль
    • Улсын Их Хурлын тогтоол
    • Засгийн Газрын тогтоол
    • Бодлогын бичиг баримтууд
    • Ерөнхий Сайдын захирамж
    • Сайд, Төрийн нарийн бичгийн даргын тушаал
    • Дүрэм, журам
    • Захиргааны хэм хэмжээний актын хувийн хэрэг хөтлөлт
    • Төрийн болон албаны нууц
  • Төрийн
    үйлчилгээ
    • Тусгай зөвшөөрөл
      • Бүрдүүлэх баримт бичиг
        • Бүх төрлийн шатахуун, шатдаг хий импортлох тусгай зөвшөөрөл
        • Газрын тостой холбогдсон үйл ажиллагаа
        • Тэсэрч дэлбэрэх бодис, тэсэлгээний хэрэгсэл
        • Хүнд үйлдвэр
      • Тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид
        • Бүх төрлийн шатахуун, шатдаг хийн тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдийн жагсаалт
        • ТЭСРЭХ БОДИС, ТЭСЭЛГЭЭНИЙ ХЭРЭГСЭЛ ИМПОРТЛОХ, ХУДАЛДАХ, ҮЙЛДВЭРЛЭХ ТУСГАЙ ЗӨВШӨӨРЛИЙН СУДАЛГАА
        • Хүнд үйлдвэр
        • Бүтээгдэхүүн хуваах гэрээ
    • Үйл ажиллагаа
      • Төлөвлөгөө, тайлан
      • Өргөдөл, гомдол
    • Салбарын шагнал
  • Шилэн данс
    • Төсвийн ерөнхийлөн захирагч
    • Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам
  • Нээлттэй
    мэдээлэл
    • 8.2 Чиг үүрэг, үйл ажиллагааны стратеги, зохион байгуулалтын талаарх мэдээллийн ил тод, нээлттэй байдал
    • 8.3 Хүний нөөцийн талаарх мэдээллийн ил тод, нээлттэй байдал
    • 8.4 Төсөв, санхүү, худалдан авах ажиллагааны талаарх мэдээллийн ил тод, нээлттэй байдал
    • 8.5 Үзүүлж байгаа үйлчилгээний талаар дараах мэдээллийг байнга ил тод, нээлттэй байдал
    • 8.6 Бусад мэдээллийн ил тод, нээлттэй байдал
    • Нээлттэй өгөгдөл
  • ХУУЛИЙН
    ТӨСӨЛ
  • 11-11 төв
(51)-263506, (51)-260864
(11)-318169
info@mmhi.gov.mn
Холбоо барих
Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн яам
Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн яам
  • Бидний тухай
    • Яамны удирдлагууд
      • Сайд
      • Дэд сайд
      • Төрийн нарийн бичгийн дарга
    • Эрхэм зорилго, тэргүүлэх чиглэл
    • Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн яамны удирдлагын бүтэц
    • Газар, хэлтэс
  • Мэдээ
    мэдээлэл
    • Мэдээ
    • Ярилцлага
    • Салбарын статистик
    • Хэвлэлийн мэдээ
    • Шуурхай штаб
    • Хэлэлцүүлэг
    • Сургалт
    • Аж ахуйн нэгжийн анхааралд
    • IMARC
    • MINERALS AND MINING INVESTMENT GUIDE 2023-2024
    • Аргачилсан зөвлөмж I-V
  • Ил тод
    байдал
    • Хүний нөөц
      • Яамны албан хаагчид
      • Сул орон тооны мэдээлэл
      • Хүний нөөцтэй холбоотой тушаал, шийдвэр
      • Төрийн албаны салбар зөвлөл
      • Сургалтын мэдээлэл
      • Нийгмийн баталгааг хангах төлөвлөгөө, тайлан
      • Төрийн албаны тухай хууль, бусад дүрэм журамууд
      • Сонгон шалгаруулах журам
      • Ажлын гүйцэтгэлийг үнэлэх журам
      • Албан тушаалын тодорхойлолт
    • Худалдан авах ажиллагаа
      • Худалдан авах ажиллагааны төлөвлөгөө
      • Худалдан авах ажиллагааны тайлан
      • Тендерийн урилга
      • Тендерийн явц 2021-2024 он
      • Хар жагсаалт
    • Авлигын эсрэг
      • Авлигатай тэмцэх үндэсний хөтөлбөрийн төлөвлөгөө 2021
      • Авлигын эсрэг мэдээлэл
      • Авлигын эсрэг хууль
      • Сургалт
      • ХАСУМ хянасан дүгнэлт 2020-2024
      • Чөлөөлөгдсөн албан хаагчдын нөөцийн бүртгэл
    • Хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ
      • Байгууллагын стратеги төлөвлөгөө
      • Стратеги төлөвлөгөөний хэрэгжилт
      • Хууль тогтоомж
      • Алсын хараа-2050
      • Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл
      • Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөр
      • Эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн үзүүлэлт
      • Аймгийн засаг дарга нартай байгуулсан гэрээ
      • Нэгдсэн тайлан
      • Гүйцэтгэлийн төлөвлөгөө, тайлан
      • Хяналт шалгалт
        • Хяналтын хуудас
        • Хяналт шалгалтын төлөвлөгөө
    • Дотоод аудитын тайлан
    • Дотоод аудитын төлөвлөгөө
    • Жендер
      • Салбарын жендерийн бодлого
      • Жендерийн сургалт
    • Улсын жилийн төлөвлөгөө
      • Төлөвлөгөөний хэрэгжилт
    • Цацрагийн үүсгүүрийн эрхлэх үйл ажиллагаанд олгосон тусгай зөвшөөрлүүд
  • Хууль тогтоомж
    • Монгол Улсын хууль
    • Улсын Их Хурлын тогтоол
    • Засгийн Газрын тогтоол
    • Бодлогын бичиг баримтууд
    • Ерөнхий Сайдын захирамж
    • Сайд, Төрийн нарийн бичгийн даргын тушаал
    • Дүрэм, журам
    • Захиргааны хэм хэмжээний актын хувийн хэрэг хөтлөлт
    • Төрийн болон албаны нууц
  • Төрийн
    үйлчилгээ
    • Тусгай зөвшөөрөл
      • Бүрдүүлэх баримт бичиг
        • Бүх төрлийн шатахуун, шатдаг хий импортлох тусгай зөвшөөрөл
        • Газрын тостой холбогдсон үйл ажиллагаа
        • Тэсэрч дэлбэрэх бодис, тэсэлгээний хэрэгсэл
        • Хүнд үйлдвэр
      • Тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид
        • Бүх төрлийн шатахуун, шатдаг хийн тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдийн жагсаалт
        • ТЭСРЭХ БОДИС, ТЭСЭЛГЭЭНИЙ ХЭРЭГСЭЛ ИМПОРТЛОХ, ХУДАЛДАХ, ҮЙЛДВЭРЛЭХ ТУСГАЙ ЗӨВШӨӨРЛИЙН СУДАЛГАА
        • Хүнд үйлдвэр
        • Бүтээгдэхүүн хуваах гэрээ
    • Үйл ажиллагаа
      • Төлөвлөгөө, тайлан
      • Өргөдөл, гомдол
    • Салбарын шагнал
  • Шилэн данс
    • Төсвийн ерөнхийлөн захирагч
    • Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам
  • Нээлттэй
    мэдээлэл
    • 8.2 Чиг үүрэг, үйл ажиллагааны стратеги, зохион байгуулалтын талаарх мэдээллийн ил тод, нээлттэй байдал
    • 8.3 Хүний нөөцийн талаарх мэдээллийн ил тод, нээлттэй байдал
    • 8.4 Төсөв, санхүү, худалдан авах ажиллагааны талаарх мэдээллийн ил тод, нээлттэй байдал
    • 8.5 Үзүүлж байгаа үйлчилгээний талаар дараах мэдээллийг байнга ил тод, нээлттэй байдал
    • 8.6 Бусад мэдээллийн ил тод, нээлттэй байдал
    • Нээлттэй өгөгдөл
  • ХУУЛИЙН
    ТӨСӨЛ
  • 11-11 төв
  • English
  1. ЭХЛЭЛ /
  2. Цаг үе, үйл явдал /
  3. Монгол Улсад газрын тосны салбар үүсэж хөгжсөний 77 жил, экспортлож эхэлсний 20 жилийн ой тохиож байна
Монгол Улсад газрын тосны салбар үүсэж хөгжсөний 77 жил, экспортлож эхэлсний 20 жилийн ой тохиож байна
Цаг үе, үйл явдал 2018-05-18

Монгол Улсад газрын тосны салбар үүсэж хөгжсөний 77 жил, экспортлож эхэлсний 20 жилийн ой тохиож байна

Монгол Улсад газрын тосны салбар үүсэж хөгжсөний 77 жил, Монгол Улс газрын тос экспортлож эхэлсний 20 жилийн ой өнөөдөр тохиож байна. Ойн баярын арга хэмжээг Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам, Ашигт малтмал газрын тосны газраас зохион байгуулж, Салбарын сайд Д.Сумъяабазар мэндчилгээ дэвшүүлж үг хэллээ.

Ойн баярын арга хэмжээнд АМГТГ-ын дарга Х.Хэрлэн, орлогч дарга Ц.Эрдэнэбаяр, М.Энхжаргал, УУХҮЯ-ны Түлшний бодлогын газрын дарга Ч.Чулуунбат нар болон ШУТИС-ийн эрдэмтэн багш нар, газрын тосны салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй компанийн төлөөлөл оролцсон юм. Энэ үеэр салбартаа олон жил, үр бүтээлтэй ажилласан зарим хүмүүсийг шагнаж урамшууллаа.

Монгол Улс  1941 онд  ЗХУ-ын мэдэлд байсан “Союз нефть экспорт” нэгдлийнтөлөөлөгчийн газраас зарим барилга байгууламж,  техник тоног төхөөрөмжүүдийг шилжүүлэн  худалдаж  авсан тэр үеэс түүхийн хуудсаа эхэлсэн газрын тоснысалбар өдгөө  77 жилийн ойтойгоо золгож байна.

Энэ үед  Монгол улсын газрын тосны бүтээгдэхүүний хэрэглээ   4163 тонн байжээ. Өнөөдөр Монгол улс газрын тосны бүтээгдэхүүний хэрэгцээгээ 100 хувь импортоор хангаж байгаа бөгөөджилд 1,2 сая орчим  тонн газрын тосны бүтээгдэхүүн хэрэглэж байна.

Улсын хэмжээнд газрын тосны бүтээгдэхүүний үйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуйн нэгж, байгууллага, компанийн нийт  97 агуулах,  1200 гаруй  шатахуун түгээх станц, шингэрүүлсэн шатдаг хийн үйл ажиллагаа явуулж буй 10 хий агуулах, автомашин хийгээр цэнэглэх 78 станцаар дамжуулан бөөний болон жижиглэнгийн үйл ажиллагаа явуулж байна.

           1922-1923 онуудад манай орны говийн бүс нутагт геологийн судалгаа явуулж, анх нефтийн гарал үүсэлтэй холбоо бүхий шатдаг занарын илрэл олж тогтоосон америкийн геологич Чарльз Берки, Фредрик Моррис, 1931 онд монгол оронд газрын тос байж болох таамаглал дэвшүүлсэн Д.Теннер, 1940 онд Дорноговийн сав газарт нефтийн илрэл олсон Ж.Дүгэрсүрэн, Ю.С. Желубовский нарын судалгаа, шинжилгээний ажлаар монгол орны газрын тосны хайгуул  судалгааны түүх эхэлдэг  билээ.

1947 оны сүүлчээр “Монголнефть” хэмээх тусгай трест байгуулагдсан нь нефтийн хайгуул судалгааны ажлыг эрс нэмэгдүүлэв. “Монголнефть” трест Зүүнбаянгийн ордын нефтийн нөөцийн тооцоо хийж батлуулан, ашиглалтыг 1950 оноос эхэлсэн төдийгүй, манай орны зүүн ба төвийн зарим нутгаар 1947-1957 оны хооронд нефтийн эрэл үнэлгээний нэлээд хэмжээний ажил явуулжээ.

1940-1963 онуудад ЗХУ-ын геологичид  монгол орны нутаг дэвсгэрт нефтийн геологийн судалгаа, эрэл, хайгуулын ажлыг явуулж, Дорноговь, Тамсаг, Чойбалсан, Нялга, Өмнөговь, Их нууруудын тунамал хурдастай сав газруудыг тогтоож, нефтийн эрэл, хайгуул, олборлолтын нийт 800 гаруй цооног өрөмдсөн байна.  Дээрх хугацаанд Зөвлөлтийн геологичдын хийсэн нефтийн эрэл, хайгуулын ажлын үр дүнд Дорноговь аймгийн нутагт Зүүнбаян, Цагаан элсний нефтийн хоёр  орд нээж,  нөөцийг 6,2 сая тонн гэж тооцоолж байжээ.

 1950-1969  онд Зүүнбаян, Цагаан элсний ордоос нийт 586мянган тонн нефть олборлон, 1950 онд ашиглалтанд орсон Дорноговь аймгийн Зүүнбаянгийн нефть боловсруулах үйлдвэрт боловсруулжээ  Энэ үед  Зүүнбаянгийн нефтийн орд ашиглалтын  олборлолтын цооногийн тоо 204-д хүрч байжээ.

Монгол улсын “Газрын тосны тухай” хуулийг УИХ-аас 1991 онд батлан мөрдүүлснээр хайгуул, олборлолтын ажил дахин сэргэн хөгжихөд чухал алхам болж газрын тостой холбогдсон үйл ажиллагаа явуулах эрх зүйн орчин бүрдсэн юм. Мөн энэ үеэс эхлэн нэр томьёоны хувьд өөрчлөлт оруулж, нефть гэдэг үгийг газрын тос хэмээн хэрэглэх болсон байна.  Энэ хуулийг 2014 онд УИХ-аас шинэчлэн баталсан билээ.

        Хууль батлагдснаар Монгол улсын засгийн газраас Газрын тосны салбарт  баримтлах бодлого  чиглэл,   Газрын тос хөтөлбөр хэрэгжүүлж, тунамал хурдастай нутаг дэвсгэрт газрын тос илрүүлэх төлөв байдлын ангилал хийж 13 сав газрыг хамарсан 22талбай ялгаж гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулалтыг татахад чиглэсэн танилцуулга, сурталчилгааны ажлыг  хийж эхэлсэн байна. Ингэснээр анхны хайгуулын хэлэлцээр 1991 онд, Бүтээгдэхүүн хуваах гэрээ 1993 онд байгуулагдаж газрын тосны хайгуул судалгааны ажил Дорноговь, Тамсагийн сав газруудад эхэлжээ. 

 Энэ үеэс хойш Монгол улсын нутаг дэвсгэрт газрын тосны хайгуулын  нийт 33 талбай ялгаж,  27 талбайд бүтээгдэхүүн хуваах гэрээ  байгуулснаас 2 талбайн Бүтээгдэхүүн Хуваах Гэрээ  дуусгавар болж,одоогоор  хайгуулын  25талбайд  21 гэрээлэгч компани  Монгол Улсын Засгийн газартай  Бүтээгдэхүүн хуваах гэрээ байгуулан  газрын тосны хайгуулын  үйл ажиллагаа явуулж байна.

Хайгуулын ажлын үр дүнд  3 талбайд  333 сая  тонн баталгаат зэрэглэлийн нөөц тогтоосон нь  газрын тосны нөөцийн хэмжээгээр Монгол улс дэлхийн 100 орчим  орноос 33-д жагсах боллоо.

1998 онд Тамсаг 21 талбайгаас түүхий тосыг анх БНХАУ-д экспортолж эхэлснээс хойш эдүгээ 20 оныг элээжээ. Бүтээгдэхүүн хуваах гэрээний дагуу Тамсаг 21,  Тосон-уул 19, 1997 Бүтээгдэхүүн хуваах гэрээт   3 талбайд  Петрочайна Дачин Тамсаг, Доншен газрын тос Монголгэсэн 2 гэрээлэгч компани газрын тосны ашиглалт, олборлолтын үйл ажиллагаа явуулж байгаа бөгөөд эдгээр компаниудын ашиглалтын баталгаат зэрэглэлийн нөөц  43, 2 сая тонн юм.

Энэ хугацаанд Монгол Улсын хэмжээнд  5,9 сая тонн тос олборлож, 5,6 сая тонн тосыг БНХАУ-д  экспортолж,  улсын төсөвт 1,2 их наяд  төгрөгийг төвлөрүүлсэн байна.

Монгол Улсын хэмжээнд хоногт дунджаар2742 тонн газрын тос олборлож,2803 тонн газрын тос экспортолж байна.

УУХҮЯ.

Өмнөх бичлэгХэвлэлийн бага хурлын үеэр сэтгүүлчдийн асуултад хариулавДараагийн бичлэгХүнд үйлдвэрийн салбарын мэргэжилтэнүүдэд мэргэшлийн зэрэг олголоо

Ангиллууд

  • Мэдээ
  • Ярилцлага
  • Салбарын статистик
  • Хэвлэлийн мэдээ
  • Шуурхай штаб

АҮЭБЯ-ны хаяг

  • Монгол улс, Улаанбаатар, Нэгдсэн Үндэстний гудамж-5/2,
    Засгийн газрын II байр
  • Утас: (51)-263506
  • Цахим шуудан: info@mmhi.gov.mn

 

Иргэд, байгууллагаас захидал, албан бичиг, өргөдөл хүлээн авах бичиг хэргийн ажилтан Н.Болормаа
Утас 51-263506, өрөөний дугаар 102 тоот

Холбоо барих

    Санал асуулга

    Ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөлтэй холбоотой үйл ажиллагааны аль үе шатанд авлига байж болох вэ?

    Санал өгөхҮр дүн
    Санал асуулгуудын түүх

    • Хууль тогтоомж
    • Алсын хараа-2050
    • Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл
    • Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөр
    • Улсын жилийн төлөвлөгөө
    • Эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн үзүүлэлт
    • Аймгийн засаг дарга нартай байгуулсан гэрээ
    • Нэгдсэн тайлан
    • Гүйцэтгэлийн төлөвлөгөө, тайлан
    2024 © АЖ ҮЙЛДВЭР, ЭРДЭС БАЯЛГИЙН ЯАМ